دکتر ناصر مهاجرانی

قطعا برای همه ی ما پیش آمده که دوره هایی را غمگین و یا شاد هستیم. شاید این حالت بدون اینکه علت آن را بدانیم پیش آید. زندگی برای همه ی افراد سختی و فراز و فرود هایی دارد که می تواند ما را دچار حالات و احساسات خاصی نماید. این احساسات می تواند برای برخی از افراد بسیار شدید تر و پر خطر تر باشد. 
❗️اختلالات دوقطبی یکی از بیماری های شایع روانی و خلقی محسوب می شود که به طور معمول در اواخر دوره نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی ظاهر می گردد. این به معنای مبتلا نشدن سایذ افراد نمی باشد. 
نوع اول و دوم اختلال دو قطبی مهم ترین نوع آن بوده که می تواند منجر به بستری شدن افراد گردد. 

اختلال دو قطبی چیست

یکی از بیماری های روانی که نوسانات خلقی شدید را به همراه دارد اختلال دو قطبی می باشد. این اختلال را با نام افسردگی - شیدایی نیز می شناسند. در این اختلال دوره هایی را فرد با خلق بالا یا خلق پایین می باشد. منظور از خلق بالا؛ شادی و انرژی زیاد می باشد و در دوره های خلق پایین فرد تحریک پذیر شده و غمگین است. این نوسانات خلقی می تواند بر زندگی شخصی، فعالیت ها، روابط و تفکر فرد تاثیر بگذارد. 

شیدایی یا مانیا

در این دوره فرد خلق و خوی بالا و احساس شادی و سرخوشی بسیاری را تجربه می کند. سرخوشی مضاعف و انرژی بالا از علائم بارز این دوره می باشد. در دوره شیدایی فرد خواب کمتر و انرژی بیشتری را نیاز دارد. افراد در این دوره احساس اعتماد به نفس بالایی دارند و تصور می کنند از عهده همه کار ها بر می آیند. 

افسردگی

علائم در این دوره کاملا متفاوت از دوره شیدایی می باشد. در این دوره فرد با دلیل و یا بدون دلیل احساس ناراحتی یا افسردگی می کند. از علائم بارز این دوره؛ گریه های بی دلیل و بی انگیزگی می باشد.

علت اختلال دو قطبی

عوامل متعددی می تواند سبب اختلال دوقطبی گردد. برخی از این عوامل عبارتند از:
⬅️ عوامل ژنتیکی (یکی از مهم ترین و اصلی ترین دلایل این اختلال عوامل ژنتیکی می باشد)
⬅️ عوامل محیطی
⬅️ وضعیت هورمون ها
⬅️ استرس
⬅️ برخی از بیماری ها و مشکلات مغزی
⬅️ مصرف بیش از اندازه الکل و مواد مخدر

تست اختلال دو قطبی

تشخیص قطعی اختلال دوقطبی، با مراجعه به روان درمانگر یا روانپزشک امکان پذیر می باشد. پزشک با مطرح کردن پرسش و همچنین بررسی علائم فرد به تشخیص می پردازد. ممکن است؛ پزشک برای بررسی های بیشتر و تشخیص، تست ها و یا آزمایشاتی مانند آزمایش خون و ادرار را تجویز نماید.  

درمان اختلال دوقطبی

توجه داشته باشید که علائم و نشانه ها می تواند پس از بهبودی و رفع مجددا ظهور نماید. توجه به توصیه های پزشک می تواند به فرد در بازگشت و بهبود علائم کمک نماید. 
روانپزشک بعد از بررسی، بسته به شدت و مدت زمان بیماری یکی از دو روش درمانی زیر را در نظر می گیرد. در برخی شرایط ممکن است پزشک هر دو روش درمانی را به صورت همزمان در پیش بگیرد.

 درمان اختلال دو قطبی با دارو

یکی از متداول ترین درمان های دارویی که برای اختلال دو قطبی در نظر گرفته می شود؛ داروهای تثبیت کننده خلق است. مصرف این داروها می تواند آشفتگی فرد را کاهش داده و احساسات را کنترل نماید تا فرد زندگی آرام تری داشته باشد. 
همانطور که می دانید ارتباط تنگاتنگی بین آرامش جسمی و روانی وجود دارد. زندگی آرام و منظم تر خواب و خلق و خوی بهتر را برای فرد به همراه دارد. از همین رو ممکن است برای افزایش عملکرد بدن، داروهایی برای تنظیم خواب تجویز گردد. 

درمان اختلال دوقطبی با روان درمانی

جلسات روان درمانی می تواند مکمل درمان های دارویی باشد و یا بدون درمان دارویی تنها جلسات مشاوره در نظر گرفته شود. روان درمانگر و یا روان پزشک ممکن است حضور اعضای خانواده را در جلسات مشاوره ضروری بداند. 

🏷️ در آخر
در اختلال دوقطبی فرد حالات و خلقیات متفاوتی را تجربه می کند که خود آگاه نیست. این نوسانات خلقی می تواند دوره ای باشد و فرد مدت بسیار طولانی ای را غمگین باشد و سپس دوره بعدی را پرانرژی و سرخوش باشد. 
این نوسانات خلقی را می توان با دارودرمانی و یا جلسات مشاوره کنترل نمود. خانواده در بهبود علائم و کنترل این اختلال نقش بسیار بزرگی دارند و به همین علت ممکن است در جلسات مشاوره حضور خانواده ضروری باشد.